Dziś o chwaleniu po niemiecku.
O chwaleniu uczniów, ale i nie tylko, bo przecież chwalimy również dzieci, małżonka, rodzinę, przyjaciół i … siebie samych w myślach:-)
Od razu spieszę wyjaśnić kilka kwestii związanych z chwaleniem. Chodzi nam o chwalenie, które jest:
1. Szczere i prawdziwe. To znaczy nie przesadzone (nie wyolbrzmione, po prostu mówiąc kolokwialnie nie „przekombinowane”)
Antyprzykład:
Mama do nastolatka, który pościelił łóżko: „Oh, du bist so ein Genie!”
2. Bezinteresowne. Czyli bez wyczekiwania określonej reakcji, osiągnięcia jakiegoś celu, schlebiania (nie jest manipulujące)
Antyprzykład:
Szef do pracownika: „Du hast jetzt diesen schwierigen Bericht ganz alleine gemacht! Ich bin positiv überrascht und glaube nächstes Mal wirst du dafür auch verantwortlich sein!“
3.Nie wartościujące/nie oceniające.
Antyprzykład:
Tata do dziecka, które dostało dobry stopień w szkole:
„Na bitte, es geht doch. Man muss nur wollen!“
4. Mądre. Czyli nie jest tylko bezwiednym chwaleniem dla samego chwalenia, tzw. ślepym chwaleniem („Blindes Lob“), według zasady: im częściej tym lepiej.
Przykładowo takim ślepym, automatycznym chwaleniem mogą być nadużywane co chwilę słowa: Prima!, Toll!, Wundervoll!, „Das ist genial!“, „Das ist super!“
5. Konkretne.
Przykład konkretnej pochwały:
Mama do przedszkolaka:
”Ich freue mich sehr, dass du deine Jacke an die Garderobe gehängt hast.“
„Du hast dieses Bild sehr sorgfältig ausgemalt. Klasse!”
Każde chwalenie wnosi jakąś informację do życia chwalonej osoby. Dobrze, żeby ta informacja była budująca, a nie podcinająca skrzydła. Bywa, że pochwała jest warunkowa i odnosi się częściowo do sytuacji z przeszłości i niestety z jednej strony dodaje animuszu, a z drugiej gasi… To te drobne słówka: „als”, „aber” osłabiają pochwałę, więc lepiej ich unikać:
„Das war besser als beim letzten Mal.“
„Nicht schlecht! Aber nächstes Mal versuche es besser!“
„Oh, es ist dir endlich gelungen diese Aufgabe zu machen! Erinnerst du dich, als du dieses Bild vorige Woche so schrecklich bemalt hast?“
Mądre chwalenie to wbrew pozorom trudna sztuka. Obok słów ważne jest bowiem nasze nastawienie, serce i intencje, z jakimi zaczynamy kogoś chwalić.
Podejście typu „byleby jak najczęściej chwalić” również może być bardzo złudne i mieć negatywny wpływ na osobę – chwalenie praktycznie za wszystko zafałszowuje obraz siebie samego i w efekcie człowiek nie wie, jakie ma rzeczywiście mocne i słabe strony. Nad czym musi popracować. Wbrew pozorom, w takich sytuacjach przesyt chwalenia powoduje u chwalonej osoby niepewność i brak poczucia wartości – zamiast przecież podbudowywać samoocenę.
Złota myśl jest taka, żeby spróbować chwalić szczerze, mądrze i bardzo konkretnie!
Jeśli brakuje Ci słów po niemiecku i nie wiesz, jak skutecznie i mądrze pochwalić, zobacz i wybierz coś dla siebie z poniższych przykładów, które dla Ciebie przygotowałam:
• Ich bin echt stolz, dass du es alleine gemacht hast!
(Jestem naprawdę dumny, że sam to zrobiłeś!)
• Ich hatte keine Ahnung, dass du so sorgfältig arbeiten kannst!
(Nie miałem pojęcia, że potrafisz tak starannie pracować!)
• Du hast die Latte für uns sehr hoch gelegt. Toll!
(Ustawiłeś nam poprzeczę bardzo wysoko. Świetnie!)
• Was ich sehe, ist sehr gründlich vorbereiteter Text– gute Arbeit!
(To co widzę, to bardzo dokładnie przygotowany tekst – dobra robota!)
• Das war ein hartes Stück Arbeit! Ich sehe, du hast dir wirklich Mühe gegeben.
(To był kawał ciężkiej roboty! Widzę, że naprawdę się starałeś.)
• Auf dich kann man zählen! Danke!
(Na Ciebie można liczyć! Dziękuję!)
• Ich bin begeistert, wie du voller Hingabe / mit Engagement arbeitest!
(Jestem zachwycony, jak pracujesz z poświęceniem / z zaangażowaniem!)
• Das ist überzeugend, was du gesagt hast.
(To jest przekonywujące, co powiedziałeś.)
• Deine Idee ist prima!
(Twój pomysł jest świetny!)
• Mensch, bist du richtig gut! Ich bin begeistert, wie du die Notizen schnell und präzise gemacht hast.
(Człowieku, naprawdę jesteś niezły! Jestem pod wrażeniem, jak szybko i precyzyjnie zrobiłeś notatki.)
• Du hast in Mathe dein Bestes gegeben!
(Z matematyki dałeś z siebie wszystko!)
• Ich freue mich sehr, dass deine Präsentation gut gelaufen ist! Du hast dich wirklich angestrengt!
(Cieszę się, że Twoja prezentacja wypadła dobrze! Naprawdę się starałeś!)
• Hey, du hast nicht aufgegeben! Ich bin wirklich stolz auf dich, dass du es trotz aller Schwierigkeiten geschafft hast. Ich habe immer an dich geglaubt.
(Hej, nie poddałeś się! Jestem z Ciebie napradę dumny, że mimo tych wszystkich trudności dałeś radę. Zawsze w Ciebie wierzyłem.)
• Du hast einen riesigen Fortschritt in der deutschen Sprache gemacht.
(Zrobiłeś ogromny postęp w jęzku niemieckim.)
• Du hast im Unterricht gut zugehört und alles sorgfältig notiert!
(Uważnie słuchałeś na zajęciach i wszystko starannie notowałeś!)